Baza wiedzy

Infrastruktura bloku operacyjnego i oddziału – część 1: Co wybrać na ściany, blaty i sufity?


Dodał: Medicalonline Data: 10.09.2019

Milena Pietrzykowska/MedicalOnline.pl | 2011-03-23
 
Wysokiej jakości pokrycia ścian i podłóg mają ogromne znaczenie dla utrzymania odpowiedniego poziomu sanitarnego placówki opieki medycznej. Na co zwrócić uwagę przy wyborze elementów infrastruktury oddziału lub bloku operacyjnego?
 
Koszt wyposażenia placówki opieki zdrowotnej to nie tylko wydatki poniesione na aparaturę. To także posadzki, pokrycia ścian, sufitów, specjalistyczne drzwi, nawiewy i klimatyzacja. Inwestycja w wysokiej jakości materiały na pewno się opłaci – w końcu te elementy infrastruktury obiektu montuje się z myślą, że będą służyć przez długie lata. 
 

Co na ściany, blaty i sufity?

 
Zacznijmy od tego, co mówią przepisy prawa. Wymagania ogólnobudowlane zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 roku w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej określają, że podłogi powinny być wykonane z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję, a połączenie ścian z podłogami powinno zostać wykonane w sposób bezszczelinowy. Dalej stanowią, że w pomieszczeniach wymagających częstej dezynfekcji lub utrzymania aseptyki ściany na całej wysokości powinny być wykończone materiałami umożliwiającymi ich mycie i dezynfekcję. Ściany wokół umywalek i zlewozmywaków powinny być wykończone w sposób zabezpieczający ścianę przed zawilgoceniem, a jeśli stosuje się sufity podwieszane w pomieszczeniach o podwyższonych standardach higienicznych (m.in. sale zabiegowe i porodowe, oddziały anestezjologii i intensywnej terapii, sale pooperacyjne), to powinny być one wykonane w sposób zapewniający szczelność i gładkość powierzchni. Wcześniejsza wersja wymienionego rozporządzenia MZ wyraźnie mówiła, że podłogi powinny być wykonane z materiałów trwałych o powierzchniach gładkich, antypoślizgowych, zmywalnych, nienasiąkliwych i odpornych na działanie środków myjąco-dezynfekcyjnych. Ponadto wymagała, aby sale operacyjne, pokoje łóżkowe oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii, sale diagnostyki oraz pomieszczenia, w których znajduje się medyczna aparatura komputerowa, były wyposażone w antystatyczne wykładziny podłogowe lub wykładziny z instalacją do odprowadzenia ładunków elektrycznych. Mimo że te ostatnie wytyczne obecnie nie są obligatoryjne, to warto się ich trzymać, gdyż są stałym punktem na liście obowiązujących standardów wyposażenia.
 
Podsumowując – higiena jest zawsze priorytetem w pomieszczeniach służby zdrowia, dlatego warto zwrócić uwagę na kilka najważniejszych cech systemów zabudowy, do których zalicza się: łatwość czyszczenia i dezynfekcji, gładkie, łatwo zmywalne powierzchnie z minimalną powierzchnią połączeń, system uziemiający, antypoślizgowość i duża wytrzymałość mechaniczna. 
 

Co w takim razie wybrać? 

 
Pomimo że ciągle jeszcze dopuszczalne jest pokrycie ścian i podłóg płytkami ceramicznymi, to prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości zmienią się przepisy to warunkujące. Kilka spośród krajów europejskich już zabroniło ich stosowania, głównie ze względu na gromadzące się zanieczyszczenia na łączeniach płytek. Tendencja rynkowa zmierza w kierunku pokryć łatwo zmywalnych, uniemożliwiających rozwój drobnoustrojów, z minimalną powierzchnią łączeń. Już od dawna odchodzi się od stosowania płytek ceramicznych – obecnie technologie zmierzają raczej w kierunku zwartych systemów zabudowy pokrytych wykładzinami lub panelami z tworzyw sztucznych lub stali nierdzewnej. Poleca się również – i powszechnie stosuje, głównie ze względu na niższy koszt – pokrywanie ścian specjalnymi farbami zmywalnymi o przeznaczeniu dla placówek medycznych.
 
Obecnie najczęściej stosuje się kompleksowe systemy zabudowy całych pomieszczeń. Możliwe jest pokrycie jednym materiałem ścian i podłóg i ich szczelnego, bezfugowego połączenia. W przypadku wykładzin zwykle montuje się fragmenty o dużych wymiarach, co dodatkowo minimalizuje liczbę połączeń. Warta rozważenia jest opcja wykonania zewnętrznego pokrycia drzwi z tego samego materiału, co ściany i podłogi. Znacznie ułatwi to mycie i dezynfekcję całego pomieszczenia. Nowością na rynku są wykładziny bakteriobójcze. Ich specjalna konstrukcja zmniejsza ryzyko rozwoju drobnoustrojów i ułatwia utrzymanie aseptyki. Dodatkowo często pokryte są warstwą substancji (np. poliuretanem PUR) o zwiększonej odporności chemicznej, co sprawia, że są odporne na działanie silnych związków dezynfekujących, przez co są trwalsze. Przy montażu warto zadbać o obłe połączenia między ścianą a posadzką, wyoblenie narożników i ostrych krawędzi – ma to duże znaczenie higieniczne. Zwróćmy również uwagę na antypoślizgowość podłóg, ich odporność na ścieranie, wgniatanie i uszkodzenia mechaniczne. Pokrycia ścian i podłóg dostępne są w całej gamie kolorów – ma to niewątpliwie duże znaczenie estetyczne, ale różnobarwne posadzki i wykładziny można wykorzystać do wyznaczenia dróg komunikacyjnych w obiekcie lub oddzielenia strefy brudnej i czystej.
 

Wykładziny prądoprzewodzące

 
To obecnie jeden z podstawowych wymogów, szczególnie w salach podwyższonego nadzoru medycznego (np. sale operacyjne, oddziały anestezjologii i intensywnej terapii), gdzie działanie aparatury monitorującej parametry życiowe pacjentów nie może zostać zakłócone. Wykładziny prądoprzewodzące, aby spełniały swoje funkcje, montowane są z wykorzystaniem przewodników (np. miedzi) i z użyciem specjalnego kleju, a cały system podłącza się do sieci uziemiającej budynku. W ten sposób możliwe jest odprowadzenie zbędnych ładunków elektrycznych, które mogłyby zakłócić pracę aparatury monitorującej.
 
Dostępne są na rynku nowoczesne materiały, specjalnie zaprojektowane z myślą o wyposażeniu obiektów służby zdrowia, jak np. te składające się w 20% z żywicy akrylowej (tzw. PMMA) i w aż 80% z naturalnych minerałów. Mają bardzo szerokie spektrum zastosowania – od umywalni chirurgicznych, stołów laboratoryjnych, okładzin ściennych, przez stanowiska do pielęgnacji noworodków, aż po blaty łazienkowe, biurka i blaty recepcji i stanowisk pielęgniarek. Takie uniwersalne materiały cechują się bardzo wysoką aseptyką, są nieporowate (co zabezpiecza przed gromadzeniem się zanieczyszczeń, dzięki bezspoinowym łączeniom drobnoustroje nie przedostają się w głąb), nie gromadzą ładunków elektrycznych, są obojętne chemicznie, łatwe do czyszczenia i dezynfekcji, nienasiąkliwe i odporne na promieniowanie.
fb