I Klinika Kardiochirurgii w Katowicach – Ochojcu to od lat jedna z najlepszych tego typu placówek w Polsce. Od lat także jest pionierem w rozwoju polskiej kardiochirurgii. I ciągle stawia na nowoczesność. Nowe sale operacyjne, nowy sprzęt i doświadczony personel.
I Klinika Kardiochirurgii w Katowicach – Ochojcu, działająca na terenie Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 7 Śląskiej Akademii Medycznej działa już od 1988 roku. Już wtedy organizatorem i pełniącym obowiązki Kierownika Kliniki był dr n. med. Andrzej Bochenek, a konsultantem fachowym i opiekunem prof. dr hab. med. Zbigniew Religa.
Nowoczesność Kliniki
Klinika i sale operacyjne od początku zostały wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt dostępny w tym okresie. Personel szpitala nie ukrywa, że trudne początki ułatwiała ścisła współpraca z Kliniką Kardiochirurgii w Zabrzu i osoby oddelegowane przez prof. Religę do pomocy w rozruchu tej bardzo dużej placówki.
Klinika i sale operacyjne od początku zostały wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt dostępny w tym okresie.
W roku 1991 nastąpiło rozdzielenie zespołu i powołano w ramach Katedry Kardiochirurgii II Kliniki Kardiochirurgii kierowanej przez doc. dr hab. med. Stanisława Wosia. W 1992 roku w wyniku konkursu kierownikiem I Kliniki Kardiochirurgii został dr hab. n. med. Andrzej Bochenek. W strukturze organizacyjnej I Kliniki Kardiochirurgii był także do roku 2000 pododdział kardiochirurgii dziecięcej kierowany przez dr hab. n. med. Marka Witesa.
W tej chwili oddział dysponuje:
- trzema nowoczesnymi salami operacyjnymi,
- 16 łóżkami intensywnego nadzoru, w dwóch nowocześnie wyposażonych oddziałach intensywnego nadzoru pooperacyjnego i kardiochirurgicznego
- 48 łóżkami, w zmodernizowanym oddziale, w salach 1, 2 lub 3 osobowych, wyposażonych w indywidualne węzły sanitarne i klimatyzację
- bogatym zapleczem diagnostyczno – leczniczym własnym i szpitala
Liczby i dokonania
W I Klinice Kardiochirurgii od samego początku wykonywane były wszystkie typy operacji kardiochirurgicznych – łącznie z przeszczepami serca, wszczepianiem układu wspomagającego lewą komorę serca i wszczepianiem sztucznego serca (prof. Z. Religa).
Według danych placówki – od października 1988 do marca 2007 w I KLINICE KARDIOCHIRURGII wykonano 18645 operacji serca, w tym 14600 operacji pomostowania tętnic wieńcowych, 2170 operacji wszczepienia zastawek, 1415 operacji wad wrodzonych.
W I Oddziale Kardiochirurgii są wykonywane wszystkie typy operacji u chorych na serce. Do najczęściej wykonywanych i będących specjalnością Kliniki należą:
- Chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej (pomostowanie naczyń wieńcowych)
- Małoinwazyjne operacje pomostowania tętnic wieńcowych (MIDCAB, OPCAB, operacje hybrydowe)
W I Klinice Kardiochirurgii od samego początku wykonywane były wszystkie typy operacji kardiochirurgicznych
I Oddział Kardiochirurgii, jako pierwszy ośrodek w kraju, wprowadził i wykonuje mini inwazyjne operacje wszczepiania pomostów wieńcowych bez krążenia pozaustrojowego, tzw. metodą MIDCAB, z zastosowaniem endowizji operacyjnej oraz robota chirurgicznego AESOP 3000 (Computer Motion, USA). Placówka jako jedyny ośrodek w Polsce przeprowadza tego typu operacje w codziennej praktyce klinicznej, a zdobyte doświadczenie, należy do unikalnych i największych na świecie.
I Klinika Kardiochirurgii SUM, jako jeden z pierwszych i nielicznych ośrodków w Polsce, rozpoczęła program wszczepiania najnowszej generacji zastawek bezstentowych (Free Style Bioprothesis, Medtronic, USA).
Operacje naprawcze zastawek serca:
- plastyki pierścienia i płatków zastawki mitralnej i trójdzielnej,
- plastyki zastawki aortalnej.
W I Oddziale Kardiochirurgii są wykonywane wszystkie typy operacji u chorych na serce.
Ponadto wykonuje są też:
- chirurgiczne leczenie wad wrodzonych serca u dorosłych,
- chirurgiczne leczenie tętniaków i rozwarstwień aorty piersiowej i piersiowo-brzusznej.
Oddział pełni 24 godzinny ostry dyżur dla przypadków nagłych pęknięcia tętniaka lub rozwarstwienia aorty piersiowej i piersiowo-brzusznej. I Oddział Kardiochirurgii współpracuje z klinikami i oddziałami nefrologii i torakochirurgii wykonując operacje kardiochirurgiczne u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek oraz u chorych ze współistniejącymi chorobami płuc (jednoczasowe operacje wraz z zespołem torakochirurgicznym).
Działalność naukowa
Wynikiem działalności naukowej kliniki są między innymi publikacje w czasopismach naukowych i wystąpienia na zjazdach i kongresach naukowych w kraju i za granicą. W latach 1989 – 2000 opublikowaliśmy:
- 131 prac naukowych, w tym 25 w renomowanych czasopismach zagranicznych,
- 9 monografii książkowych,
- 144 prace zjazdowe w tym 45 za granicą.
W latach 1993 – 2000 tytuły doktora nauk medycznych uzyskało – 9 lekarzy a tytuły doktora habilitowanego medycyny – 2 doktorów nauk medycznych.
Tematy zainteresowań naukowych ośrodka obejmują:
- Miniinwazyjne operacje serca z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii, w tym endowizyjnych i biocybernetycznych (robot chirurgiczny AESOP 3000) – wprowadzenie metody oraz wieloczynnikowa analiza unikalnego materiału klinicznego – badania prowadzone są m. in. w ramach 2 grantów Komitetu Badań Naukowych
- Operacje hybrydowe – opracowanie jednego z największych na świecie materiałów klinicznych dotyczących skojarzonego leczenia choroby wieńcowej metodą miniinwazyjną (MIDCAB) i przezskórną angioplastyką (PTCA)
- Choroba niedokrwiennej serca u chorych ze znacznie upośledzoną funkcją lewej komory – aspekty chirurgicznego leczenia, wczesna i odległa analiza wyników
- Wspomaganie niewydolnego serca po operacjach kardiochirurgicznych ze szczególnym uwzględnieniem biopompy (Medtronic, USA) oraz polskiej sztucznej lewej komory serca
- Ocena wpływu leków przeciw płytkowych na mechanizmy krzepnięcia i postępowanie u chorych operowanych w krążeniu pozaustrojowym – temat zgłoszony do Komitetu Badań Naukowych
- Badania doświadczalne i prace wdrożeniowe nad nowym typem protezy naczyniowej do pomostowania tętnic wieńcowych – stent zewnątrznaczyniowy.
Programy Badawcze
- Małoinwazyjne chirurgiczne leczenie choroby niedokrwiennej serca (MIDCAB-EACAB) (Największa w Polsce liczba wykonanych operacji pomostowania tętnic wieńcowych z przedniobocznej minitorakotomii (MIDCAB-EACAB) z endoskopowym pobieraniem tętnicy piersiowej wewnętrznej. Od 1998 r. wykonano ponad 700 operacji z użyciem endowizji. Bardzo dobre odległe wyniki leczenia.)
- Chirurgiczne leczenie poniedokrwiennej niewydolności serca
- Plastyka lewej komory serca (Klinika bierze udział w największym programie badawczym na świecie STICH Trial. W grupie chorych poddanych leczeniu chirurgicznemu wykonaliśmy największą liczbę operacji na świecie z remodelingiem pozawałowej lewej komory za co uzyskaliśmy od badaczy najwyższe wyróżnienie. )
- Terapia resynchronizacyjna stosowana równocześnie z operacją pomostowania naczyń wieńcowych
- Ocena skuteczności pomostowania tętnic wieńcowych (by-passy) u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi bez uniesienia odcinka ST w EKG z zastosowaniem najnowszej generacji leków blokujących aktywność płytek krwi (INTEGRILIN)
- Ocena skuteczności stosowania doustnych leków przeciwpłytkowych (kwas acetylosalicylowy, klopidogrel, tiklopidyna) przy użyciu analizatorów funkcji płytek (PFA-100 i agregometr MULTIPLATE/DYNABATE)
- Chirurgiczne leczenie niedomykalności zastawki mitralnej metodą małoinwazyjną. Po kilku latach szkolenia w wiodącym światowym ośrodku propagującym i rozwijającym tą metodę (pod kierunkiem prof. F. Mohr) z powodzeniem wykonujemy operacje naprawcze zastawki dwudzielnej łącznie z implantacją sztucznych nici ścięgnistych.
- Chirurgiczne leczenie zaburzeń rytmu serca. Od 2003 r. w Klinice wykonuje się w czasie operacji zastawki dwudzielnej równoczesne leczenie zaburzeń rytmu serca (migotanie przedsionków). Do marca 2007 wykonano ponad 70 operacji. U 70 proc. pacjentów zespół likwiduje migotanie przedsionków.
- Międzynarodowy program badawczy porównujący skuteczność operacji tętnic wieńcowych z koronaroplastyką z użyciem stentów wydzielających lek (DES) w leczeniu wielonaczyniowej choroby wieńcowej (SYNTAX Trial)
- Międzynarodowy program badawczy porównujący skuteczność operacji tętnic wieńcowych z koronaroplastyką z użyciem stentów wydzielających lek (DES) w leczeniu wielonaczyniowej choroby wieńcowej u chorych ze współistniejącą cukrzycą (FREEDOM Trial)
- Międzynarodowy program badawczy oceniający skuteczność stosowania pomostów tętniczych w chirurgicznym leczeniu choroby niedokrwiennej serca (ART Trial)
- Badania doświadczalne nad zastosowaniem xenotransplantu w badaniach nad sercem transgenicznym
- Badania doświadczalne nad wytworzeniem naczyń z otrzewnej ssaków spełniających rolę protez naczyniowych
- Ocena pozawałowej żywotności mięśnia sercowego z zastosowaniem nowatorskiej metody nałożenia obrazów angioTK tętnic wieńcowych na obrazy uzyskane z cewki kardiologicznej rezonansu magnetycznego (źródło www.cardiosurg.pl oraz www.gck.pl)
Magdalena Marianek/PM
