W szpitalach obecnie standardem jest, że na każde 25-30 łóżek z oddziałów zabiegowych przypada przynajmniej jedna sala operacyjna. W praktyce na blok operacyjny zwykle projektuje się kilka sal z podziałem na sale aseptyczne i septyczne. Ile sal operacyjnych w takiej sytuacji zaprojektować i jaki rozkład pomieszczeń?
Przejdź do katalogu wyposażenia sal operacyjnych >>>
W przypadku dużych zintegrowanych bloków operacyjnych (np. w szpitalach klinicznych) należy przynajmniej jedną salę przeznaczyć na operacje wysokoseptyczne i skomplikowane zabiegi neuro- i kardiochirugiczne. Na oddziałach SOR przynajmniej jedna sala musi być dostosowana do złożonych zabiegów, wliczając w to także operacje bezpośrednio ratujące życie.
Potrzebujesz zakupić sprzęt na sale operacyjną?
Złóż zapytanie ofertowe
Minimalna powierzchnia sali operacyjnej powinna wynosić 35 m2, a najmniejsza dopuszczalna wysokość pomieszczenia to 3,5 m. Blok operacyjny powinien być podzielony na część „czystą” i „brudną”, a każda sala operacyjna musi mieć bezpośrednie połączenie z częścią „brudną” z bezwzględnym zachowaniem ruchu jednokierunkowego. Zasada jednokierunkowego przepływu odnosi się także do ruchu „brudnego” sprzętu i narzędzi, chociaż dopuszcza się opcję ich transportu tą samą drogą, co materiał sterylny, ale pod warunkiem stosowania szczelnych opakowań transportowych. Do komunikacji z magazynem i centralną sterylizatornią poleca się stosowanie ciągów windowych osobnych odpowiednio dla materiałów „czystych” i „brudnych”.
Przy głównych ciągach komunikacyjnych bloku operacyjnego należy zaprojektować pomieszczenia pomocnicze: śluzy dla personelu, śluzy dla pacjentów, śluzy magazynowe, pokoje socjalne dla personelu i pomieszczenia nadzoru infrastruktury technicznej. Do części „czystej” bloku zalicza się”: sale operacyjne, pomieszczenia przygotowania (osobno dla lekarzy i pacjentów) oraz pooperacyjne sale wybudzeniowe. Do części „brudnej” bloku powinny prowadzić jednokierunkowe śluzy z części „czystej”. Należy bezwzględnie pamiętać o nie krzyżowaniu dróg „czystych” z „brudnymi”, dotyczy to nie tylko pacjentów wjeżdżających na blok, ale także przemieszczania się zespołu operacyjnego i personelu pomocniczego. W strefie „brudnej” odbywa się wstępne mycie narzędzi i odzieży operacyjnej. Znajduje się tam także pomieszczenie do czyszczenia blatów operacyjnych i medycznych mebli pomocniczych.
Jakie są wymagania w stosunku do infrastruktury bloku?
Według wymogów prawnych i architektoniczno-budowlanych sale operacyjne muszą być odpowiednio zaprojektowane i wyposażone – wytyczne dotyczą przede wszystkim: rozdzielenia ruchu „czystego” od „brudnego”, systemów zasilania w energię elektryczną, wentylacji, klimatyzacji, nadzoru i sterowania salą operacyjną oraz wykończenia ścian i podłóg.
Natężenie światła na sali operacyjnej musi wynosić przynajmniej 1000 lx, a współczynnik oddawania barw powinien mieć wartość przynajmniej RA 90. Nie wskazane jest montowanie opraw oświetleniowych bezpośrednio nad stołem operacyjnym ze względu na fakt, że muszą tam znajdować się urządzenia do filtrowania powietrza. Oprawy lamp operacyjnych muszą być szczelne, odporne na wilgoć i wstrząsy mechaniczne, łatwe do czyszczenia i dezynfekcji oraz powinny mieć zabezpieczenie w postaci powłoki antybakteryjnej. Sala operacyjna musi mieć dodatkowe awaryjne zasilanie elektryczne z agregatów prądotwórczych.
Jeśli chodzi o wymogi w stosunku do systemów wentylacji, to kluczowa jest kwestia sprawnego ograniczenia ilości drobnoustrojów w powietrzu. Wymóg dostarczenia czystego powietrza na salę operacyjną narzuca konieczność utrzymania strefy obwodowej, gdzie miesza się powietrze obiegowe i to z sali operacyjnej. Warto zadbać o odpowiednią powierzchnię stropu nawiewnego gwarantującego laminarny przepływ oraz dostarczającego czystego powietrza z odpowiednią wydajnością wymaganą dla konkretnego typu sali operacyjnej.
