Rak kości jest rzadko występującym typem nowotworu, który najczęściej dotyczy kości długich nóg bądź ramion, a także miednicy. Jego przyczyna często jest nieznana, tylko nieliczne rodzaje tego nowotworu powiązane są z konkretnymi czynnikami. Podwyższone ryzyko wystąpienia raka kości dotyczy osób, które odziedziczyły zespoły genetyczne bądź przyjmowały duże dawki promieniowania związane z radioterapią. Stwierdza się również, że czynnikiem ryzyka może być choroba Pageta, która dotyczy schorzeń kości i występuje najczęściej u osób w podeszłym wieku1.
Istotnym elementem leczenia onkologicznego jest prawidłowe postępowanie żywieniowe. Zróżnicowana dieta obfitująca w cenne składniki pokarmowe w sposób istotny wpływa na przebieg terapii. Warto również zwrócić uwagę, że wraz z chorobą nowotworową często stwierdzane jest niedożywienie, dlatego tak ważne jest zapewnienie w tym czasie odpowiedniego wsparcia żywieniowego2. Jak zatem wygląda leczenie raka kości? Jakie objawy mogą być niepokojące i w jaki sposób wesprzeć żywieniowo swój organizm?
Jakie mogą być objawy nowotworu kości?
Rak kości – jakie objawy mogą wskazywać na rozwój choroby? Najczęściej stwierdza się:
-
ból kości, który nasila się i narasta w godzinach nocnych,
-
obrzmienie i zaczerwienienie stawu lub kości, co ma wpływ na występowanie problemów z poruszaniem się, a także utykanie,
-
zaburzenia pracy kończyn – ograniczenie mobilności stawów,
-
przykurcze stawowe,
-
osłabienie kości, które są bardziej podatne na złamania3, 4.
Leczenie raka kości
Wybór terapii uzależniony jest od wielu czynników, w tym od typu nowotworu, stadium zaawansowania choroby, a także ogólnej kondycji Twojego organizmu. Różne typy nowotworów reagują w odmienny sposób na konkretne metody leczenia. Skonsultuj z lekarzem i rozważ opcje, które będą dla Ciebie najbardziej optymalne.
-
Operacja. Jej założeniem jest usunięcie guza w całości. Najczęściej stosuje się rekonstrukcję bądź zastępuje się usuniętą podczas operacji kość. Może zdarzyć się jednak, że konieczna będzie amputacja kończyny lub jej części. Obecnie jednak zdarza się to rzadko.
-
Chemioterapia. Dzięki zastosowaniu silnych leków wpływa na destrukcję komórek nowotworowych. Warto jednak zwrócić uwagę, że jej skuteczność różni się w zależności od rodzaju raka kości.
-
Radioterapia. Wykorzystuje promieniowanie, które często stosowane jest przed operacją w celu zmniejszenia guza, co ułatwia jego usunięcie. Metoda ta jest również wykorzystywana po przeprowadzonej operacji celem pozbycia się komórek nowotworowych, które mogły pozostać po operacji. Radioterapia znajduje również zastosowanie dla pacjentów, u których nowotwór nie może zostać usunięty podczas operacji. Terapia ta może również okazać się pomocna w łagodzeniu występujących objawów raka kości, takich jak ból6.
Żywienie podczas terapii
Odżywianie w trakcie trwania leczenia raka kości odgrywa znaczącą rolę, ponieważ zarówno terapia, jak i sam nowotwór może mieć wpływ na zmianę Twojego sposobu żywienia. Co więcej, organizm może w inny sposób wykorzystywać dostarczane wraz z pożywieniem składniki pokarmowe. Zadbaj o prawidłowe odżywianie w tym czasie, dzięki czemu zapewnisz swojemu organizmowi odpowiednią ilość energii, zmniejszysz ryzyko infekcji, nie dopuścisz do niedożywienia, lepiej zniesiesz skutki uboczne terapii, a także szybciej powrócisz do pełni sił. Dieta przy radioterapii czy też chemioterapii uzależniona jest m.in. od występujących skutków ubocznych terapii. Choroba nowotworowa oraz zastosowane leczenie mogą wpływać na zmianę nawyków żywieniowych, ograniczając apetyt, wywołując nudności, ból, biegunki czy zaparcia 6.
W ramach szczególnej dbałości o dietę możesz rozważyć z lekarzem wprowadzenie do diety doustnych preparatów odżywczych, takich jak Resource Refresh oraz Resource Protein. Resource Refresh to produkt wysokoenergetyczny, dedykowany pacjentom onkologicznym niedożywionym lub z ryzykiem wystąpienia niedożywienia z zaburzeniami zmysłu smaku związanymi z radioterapią lub chemioterapią. Z kolei Resource Protein jest wysokobiałkowym preparatem, którego zastosowanie może wspomóc pokrycie zwiększonego o niemal 70% zapotrzebowania na białko w chorobie nowotworowej. Zastosowanie żywności medycznej może mieć wpływ na poprawę Twojego stanu odżywienia, ograniczając ryzyko niedożywienia.
Piśmiennictwo:
-
Mayo Clinic. 2020. Bone cancer. Symptoms & causes. Pobrany 10.11.2021 r., z https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bone-cancer/symptoms-causes/syc-20350217
-
Gray A., Dang B. N., Moore T. B., Clemens R., Pressman P. A review of nutrition and dietary interventions in oncology. SAGE Open Medicine 2020; 8: 1-16.
-
National Health Service. 2021. Bone cancer. Pobrany 10.11.2021 r., z https://www.nhs.uk/conditions/bone-cancer/
-
Rutkowski P., Mazurkiewicz T., Kotrych D., Krzakowski M., Szumera-Ciećkiewicz A., Klepacka T., Ługowska I., Grzesiakowska U., Falkowski S., Świtaj T., Szacht M., Wągrodzki M., Bohatyrewicz A., Spindel J., Chmielik E., Dragan S., Nazar J., Makuła D., Szafrański A., Pieńkowski A., Goryń T., Rychłowska-Pruszyńska M., Ptaszyński K., Guzik G., Rzeszutko M., Mazuryk R., Kopacz J., Kaczmarczyk J., Nowakowski A., Małdyk P. Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na pierwotne nowotwory złośliwe kości. Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska 2016; 81(5):
183-194. -
Mayo Clinic. 2020. Bone cancer. Diagnosis & treatment. Pobrany 10.11.2021 r., z https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bone-cancer/diagnosis-treatment/drc-20350221
-
American Cancer Society. 2019. Nutrition for the Person With Cancer During Treatment. A Guide for Patients and Families. Pobrany 10.11.2021 r., z https://www.cancer.org/content/dam/cancer-org/cancer-control/en/booklets-flyers/nutrition-for-the-patient-with-cancer-during-treatment.pdf
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource Refresh – do postępowania dietetycznego u pacjentów onkologicznych z zaburzeniami zmysłu smaku związanymi z radioterapią lub chemioterapią, niedożywionych lub z ryzykiem wystąpienia niedożywienia. Resource Protein – do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko.
