31 grudnia 2017 roku to termin dostosowania do wytycznych rozporządzenia Ministra Zdrowia „w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą”. Co się zmieniło i jakie obowiązują wytyczne techniczne i ogólnobudowlane dla różnych rodzajów gabinetów, w tym: lekarskich, stomatologicznych, fizjoterapii i innych?
Wymogi sanitarne i ogólnobudowlane dla gabinetów lekarskich w niepublicznych placówkach medycznych
Zgodnie z art. 207 ustawy o działalności leczniczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1638 ze zm.) każdy podmiot wykonujący działalność leczniczą (co obejmuje także praktyki zawodowe) jest zobowiązany do dostosowania użytkowanych przez siebie pomieszczeń i urządzeń do obowiązujących wymogów najpóźniej do końca 2017 roku. Wymóg ten dla gabinetów lekarskich jest niezależny od posiadanych już poprzednio decyzji Sanepidu o dopuszczeniu do użytkowania gabinetu. Nowe rozporządzenie nie podaje konkretnych wytycznych technicznych i sanitarnych osobno dla różnych rodzajów specjalistycznych gabinetów lekarskich – dla wszystkich rodzajów gabinetów wymogi są takie same lub bardzo zbliżone.
Art. 22 wspomnianej ustawy o działalności leczniczej określa ogólne wymagania względem pomieszczeń i urządzeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą, jednocześnie odsyłając (ust. 3) do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie szczegółowych wymagań (Dz.U. z 2012 r. poz.739). Rozporządzenie to weszło w życie 1 lipca 2012 roku i zastąpiło wcześniejsze akty prawne, które bardzo szczegółowo regulowały wymagania i określały wymogi techniczne, sanitarne i ogólnobudowlane względem różnych rodzajów gabinetów prowadzących działalność leczniczą: lekarskich, stomatologicznych, fizjoterapii, logopedycznych czy psychologicznych.
Rozporządzenie MZ z 26 czerwca 2012 roku zastąpiło 3 inne wcześniejsze rozporządzenia:
– rozporządzenie z dn. 2 lutego 2011 r. dotyczące wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U.2011.31.158)
– rozporządzenie z dn. 15 marca 2006 r. dotyczące wymagań technicznych i sanitarnych dla pomieszczeń, w których można wykonywać praktykę pielęgniarek i położnych, oraz wymagania, jakim powinny odpowiadać urządzenia i sprzęt medyczny umożliwiający udzielanie świadczeń zdrowotnych (Dz.U.2006.56.397)
– rozporządzenie z dn. 9 marca 2000 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia, urządzenia i sprzęt medyczny, służące wykonywaniu indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej i grupowej praktyki lekarskiej (Dz.U.2000.20.254)
Zagadnienia z tych 3 aktów prawnych zostały ujęte w jednym nowym dokumencie. Rozporządzenie z dnia 26 czerwca 2012 r. obejmuje zarówno podmioty prowadzące działalność leczniczą (czyli byłe ZOZ-y), jak i indywidualne i grupowe praktyki lekarskie.
Co się zmieniło w rozporządzeniu MZ z 26 czerwca 2012 r.?
Nowe wytyczne są znacznie bardziej ogólne, mniej rozbudowane od wytycznych z poprzednich szczegółowych aktów prawnych – to najważniejsze zmiany. Istotna jest rezygnacja ze szczegółowych regulacji wielu kwestii budowlanych, m.in. z określenia minimalnej powierzchni, jaką może zajmować gabinet lekarski. Nowe rozporządzenie dopuszcza także lokalizację gabinetu lekarskiego w lokalu mieszkalnym, pod warunkiem wyraźnego wyodrębnienia go od pomieszczeń innych użytkowników lokalu. Natomiast znacznie została rozbudowana sekcja dotyczące stosowania narzędzi wielokrotnego użytku podlegających sterylizacji.
Wytyczne sanitarne i budowlane dla gabinetów lekarskich wynikające z obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia (Dz.U. z 2012 r. poz.739):
– nie określa się minimalnej powierzchni pomieszczeń praktyki lekarskiej, miejsce dostępne w gabinecie ma umożliwiać prawidłowe rozmieszczenie, zainstalowanie i użytkowanie urządzeń i aparatury
– meble w pomieszczeniach podmiotu wykonującego działalność leczniczą umożliwiają ich mycie i dezynfekcję
– podłogi w pomieszczeniach wykonuje się z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję, połączenia podłóg ze ścianami także mają pozwalać na sprawne czyszczenie
– sufity podwieszane w pomieszczeniach o podwyższonych wymaganiach higienicznych (np. w gabinetach zabiegowych) mają być zainstalowane w sposób umożliwiający ich mycie i dezynfekcję
– jeśli przez drzwi gabinetu odbywa się ruch chorych na łóżkach, wówczas szerokość drzwi ma być na tyle duża, aby umożliwić ten ruch
– pomieszczenia, w których wykonywane są badania i zabiegi wyposaża się w co najmniej jedną umywalkę z baterią z ciepłą i zimną wodą, w dozownik z mydłem w płynie, dozownik ze środkiem dezynfekującym, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnik na zużyte ręczniki
– instalacje i urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji podlegają okresowemu przeglądowi, czyszczeniu lub dezynfekcji, lub wymianie elementów instalacji zgodnie z zaleceniami producenta, nie rzadziej niż co 12 miesięcy.
Dostosowanie gabinetów lekarskich do nowych wytycznych
Termin dostosowania gabinetów lekarskich do nowych wytycznych rozporządzenia MZ z dn. 26 czerwca 2012 r. został wyznaczony na 31 grudnia 2012 roku, a dla podmiotów, które nie były w stanie ich spełnić (po przedstawieniu odpowiednich dokumentów i planu wprowadzenia zmian) – do 31 grudnia 2016 roku. Termin ten został następnie przedłużony o kolejny rok. Lekarze prowadzący działalność zawodową powinni sprawdzić, czy ich gabinety (pomieszczenia i urządzenia) spełniają wymagania opisane w rozporządzeniu z 2012 roku lub czy są w stanie dopasować się do tych wytycznych do końca 2017 roku. Jeśli tak, wówczas nie ma potrzeby zgłaszania tego faktu do Sanepidu i właściwej izby lekarskiej.
Podstawa prawna:
– Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz.U. z 2012 r. poz.739)
– Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2016 r. poz.1638)
Przeczytaj także: